تیر و مردادماه هر سال، زمان برگزاری مجامع عمومی سالیانه بسیاری از شرکت‌های بورسی و تعیین و اعلام «سود نقدی» سالانه‌ای است که بین سهام‌داران هر شرکت تقسیم می‌شود. چنین موضوعی فرصت مناسبی برای سهام‌داران است تا با مقایسه میزان سوددهی هر شرکت با شرکت‌های مشابه درباره سرمایه‌گذاری خویش قضاوت کنند یا برای سرمایه‌گذاری‌های بعدی و تغییر سبد سهام خویش تصمیم‌ درست و به‌جایی بگیرند.

در بازار سرمایه ایران هم‌اکنون چهار شرکت بزرگ و ارزشمند نفتی که در زمینه تولید روانکارها فعالیت می‌کنند سهم دارند که همواره جزو سهام پرطرفدار و دارای ارزش ذاتی در بورس به‌شمار می‌رود.

شرکت نفت پارس با نماد «شنفت»، شرکت نفت سپاهان با نماد «شسپا»، شرکت نفت بهران با نماد «شبهرن» و شرکت ایرانول با نماد «شرانل» مجموعه این گروه را تشکیل می‌دهند که سال مالی همه این شرکت‌ها پایان اسفندماه بوده و در هفته‌های اخیر مجمع عمومی آن‌ها تشکیل شده و میزان سوددهی آن‌ها به اطلاع سهام‌داران رسیده است.

در این گزارش به بررسی عملکرد این چهار شرکت از منظر سود عملیاتی در سال 1404 و براساس گزارش‌های منتشره در مجمع عمومی سالیانه هر یک از آن‌ها پرداخته شده است.

شرکت نفت پارس (شنفت)

صورت‌های مالی شنفت نشان می‌دهد این شرکت در سال 1403 به ازای هر سهم یک‌هزار و 447 ریال سود خالص داشته که از این مبلغ، مقدار یک‌هزار و 80 ریال آن به‌عنوان سود نقدی توزیعی به هر سهم واریز می‌شود. بدیهی است برای قضاوت درباره میزان این سود باید به قیمت هر سهم شنفت هم توجه شود و ببینیم که این سود چه نسبتی با میزان سرمایه‌گذاری دارد.

یکی از متداول‌ترین معیارهای ارزیابی سهام شرکت‌ها بر این مبنا، تعیین نسبت P/E هر شرکت است. در این نسبت P نشانه قیمت (مخفف Price) و E نشانه سود هر سهم (مخفف Earning Per Share) است. به این ترتیب عددی که از نسبت P/E به‌دست می‌آید، درواقع نشان می‌دهد که قیمت هر سهم چند برابر سود نقدی آن شرکت است.

بدیهی است که این نسبت هرچه کمتر باشد، درصد سود بالاتر است. به‌عنوان مثال اگر این نسبت برای شرکتی عدد 4 باشد، به این معناست که میزان سود نقدی 25 درصد مبلغ سرمایه است (قیمت سهام چهار برابر سود است). اما اگر این نسبت برای شرکتی دیگر عدد 8 باشد، به این معناست که میزان سود نقدی 12.5 درصد مبلغ سرمایه است (قیمت سهام هشت برابر سود است).

نسبت P/E برای هر سهم شرکت نفت پارس (شنفت) در زمان برگزاری مجمع عدد 5625 بود. به‌عبارت دیگر سود نقدی این شرکت تقریبا 17.8 درصد بوده است. یعنی به ازای هر یک میلیون‌تومان ارزش سرمایه در این شرکت 178 هزار تومان سود نقدی نصیب سهامدار شده است. البته سرمایه‌گذاران این بازار می‌دانند که این سود، غیر از سودی است که سهام‌دار بابت افزایش قیمت سهام به‌دست می‌آورد و بخش بزرگ دیگری از سود در بورس در آن بخش قرار دارد.

شرکت نفت سپاهان (شسپا)

صورت‌های مالی شسپا نشان می‌دهد این شرکت در سال 1403 به ازای هر سهم 953 ریال سود خالص داشته که از این مبلغ، 800 ریال آن به‌عنوان سود نقدی توزیعی به هر سهم واریز می‌شود. نسبت P/E برای هر سهم شرکت نفت سپاهان (شسپا) در زمان برگزاری مجمع عدد 5.142 بود.

به عبارت دیگر سود نقدی این شرکت تقریبا 19.5 درصد بوده است. یعنی به ازای هر یک میلیون‌تومان ارزش سرمایه در این شرکت 195 هزار تومان سود نقدی نصیب سهامدار شده است.

شرکت ایرانول (شرانل)

صورت‌های مالی شرانل نشان می‌دهد این شرکت در سال 1403 به ازای هر سهم 14 هزار و 502 ریال سود خالص داشته که از این مبلغ، مقدار 14 هزار ریال آن به‌عنوان سود نقدی توزیعی به هر سهم واریز می‌شود. نسبت P/E برای هر سهم شرکت ایرانول در زمان برگزاری مجمع عدد 5.847 بود.

به‌عبارت دیگر سود نقدی این شرکت تقریبا 17.1 درصد بوده است. یعنی به ازای هر یک میلیون‌تومان ارزش سرمایه در این شرکت، 171 هزار تومان سود نقدی نصیب سهامدار شده است.

شرکت نفت بهران (شبهرن)

صورت‌های مالی شبهرن نشان می‌دهد این شرکت در سال 1403 به ازای هر سهم یک‌هزار و 487 ریال سود خالص داشته که از این مبلغ، مقدار یک‌هزار و 50 ریال آن به‌عنوان سود نقدی توزیعی به هر سهم واریز می‌شود. نسبت P/E برای هر سهم شرکت نفت بهران (شبهرن) در زمان برگزاری مجمع عدد 8.319 بود.

به عبارت دیگر سود نقدی این شرکت تقریبا 12 درصد بوده است. یعنی به ازای هر یک میلیون‌تومان ارزش سرمایه در این شرکت 120 هزار تومان سود نقدی نصیب سهامدار شده است.

جمع بندی

به این ترتیب و با مقایسه نسبت P/E می‌توان با قاطعیت گفت که در سال 1403 و در میان چهار شرکت تولیدکننده روانکار، میزان سوددهی نقدی شرکت سپاهان بیش از بقیه بوده است و می‌توان این شرکت را پیشتاز این گروه دانست.